ผู้ใหญ่ไม่กล้าวาดรูป

โดย สันติ ลอรัชวี
ARTicle • a day weekly magazine •
ฉบับที่ ๒๔ • ๒๙ ตุลาคม ๒๕๔๗

// ช่วงนี้เป็นช่วงปิดเทอม เป็นช่วงเวลาที่เด็กๆทั้งหลายจะได้พักสมอง
จากการคร่ำเคร่งกับการไปโรงเรียน หลายๆคนได้มีโอกาสนอนตื่นสาย
ออกไปเตร็ดเตร่วิ่งเล่นกับเพื่อนๆในละแวกแถวบ้าน ได้ไปเที่ยวสวนสัตว์
สวนสนุก สวนน้ำ และอีกสารพัดสวน เปิดหูเปิดตาไปกับสิ่งอื่นๆ
ที่อยู่นอกเหนือตำราเรียน แต่อีกหลายๆคนก็น่าเห็นใจเพราะมี
ความจำเป็นต้องไปเรียนพิเศษในช่วงปิดเทอมตามความเห็นชอบ
ของพ่อแม่ผู้ปกครอง ทั้งติววิชาการหรือเรียนเสริมด้านอื่นๆ
การเรียนเสริมของเด็กๆในยุคที่ทุกเรื่องดูจะเป็นการแข่งขันไปซะหมด
แนวคิดในรูปแบบของการกำจัดจุดอ่อนดูจะเป็นที่ยอมรับในวงกว้างมากขึ้น
วิธีการตัดตัวเลือกที่ไม่ต้องการออกให้เหลือเพียงคนคนเดียวหรือคนกลุ่มเดียว
เพื่อให้ได้สิทธิในการทำหรือได้รับอะไรบางอย่าง อาจมีส่วนทำให้เรารู้สึกว่า
เราไม่มีสิทธิที่จะทำอะไรบางอย่าง เพียงเพราะเราไม่ได้การยอมรับจากสังคม
ว่าเราสามารถทำได้ดี เด็กๆหลายคนในยุคนี้จึงพยายามเริ่มที่จะสร้างสิทธิใน
การทำอะไรบางอย่างด้วยวินัยและความเป็นเลิศ ซึ่งในบางแง่มุมผมว่าก็น่าจะดี
แต่ก็อย่าลืมทำอะไรเล่นๆบ้างนะน้องๆ....

ส่วนหลานๆของผมช่วงนี้ก็มานอนค้างอ้างแรมกันที่บ้านของผมตลอดช่วงปิดเทอม
กิจกรรมช่วงนี้ก็เป็นกิจกรรมสันทนาการแบบเด็กๆทั่วไป จะมีอะไรนอกเหนือไปกว่า
การนั่งเล่นเกมส์คอมพิวเตอร์ อ่านการ์ตูน ดูวีซีดี ส่วนวันหยุดเราก็จะไปเที่ยวชมตาม
เทศกาลและสถานที่ต่างๆ โดยเฉพาะในช่วงนี้มีให้เลือกไปเที่ยวกันเยอะแยะไปหมด
ไปเดินดูความรู้วิทยาการต่างๆในงานสัปดาห์วิทยาศาสตร์แห่งชาติ และไปเลือกซื้อ
หนังสือนิทานในสัปดาห์หนังสือ อาหลานก็กระเตงกันไปทั่วให้คุ้มค่ากับการปิดเทอม
แต่กิจกรรมพื้นๆที่ผมกับหลานทำด้วยกันอยู่เสมอก็คือการนั่งวาดรูป ผมพบข้อสังเกต
ตั้งแต่หลานรุ่นก่อนที่ตอนนี้เป็นวัยรุ่นกันหมดแล้วว่า เวลาที่คุณต้องการให้เด็กอยู่นิ่งๆซักพัก
ไม่ป่วนจนคุณไม่สามารถจัดการกับภารกิจส่วนตัวบางอย่าง วิธีหนึ่งที่ผมใช้และมักได้ผล
อยู่เสมอก็คือการเอากระดาษ ดินสอ ดินสอสี มากองบนโต๊ะแล้วก็ให้เจ้าตัวเล็กเริ่มละเลงกันได้เลย
ผมจะให้หัวข้อในการวาดเพื่อเพิ่มความสนุกสนานในการวาดรูปของเด็กๆ

“อ้าว...เมื่อวานไปสวนสัตว์กันมา ลองวาดดูซิว่า เราไปเจอสัตว์อะไรมาบ้าง”
“ยีราฟ....สิงโต....นกแก้ว....กวาง....................” เด็กๆแย่งกันตอบก่อนเริ่มก้มหน้าก้มตาจัดการ
กับกระดาษของตัวเอง การวาดรูปสมาชิกในบ้านก็เป็นอีกหัวข้อหนึ่งที่เป็นที่นิยมกันในกลุ่มหลานๆของผม
วาดกันจนครบคนไม่เว้นแม้กระทั่งหมาแมว เพราะนับเป็นสมาชิกในบ้านด้วย...


ภาพประกอบ โดย ปังปอนด์ และ ลูกหมี

เด็กๆ วาดได้ทุกอย่างครับ... ยานอวกาศ จรวด ตึกรามบ้านช่อง สิงห์สาราสัตว์ ผู้ชาย ผู้หญิง เด็ก
ผู้ใหญ่ ไม่มีปัญหาวาดได้หมด ดูเหมือนจะไม่มีสิ่งมาปิดกั้นการวาดรูปของเด็กๆ พวกเขาไม่กลัว
ว่าจะวาดไม่สวย ไม่สนใจว่าจะมีใครมาวิจารณ์ว่าดีหรือไม่ ไม่ยึดติดว่าสิ่งที่วาดออกมาจะเหมือนจริง
ซักแค่ไหน สิ่งสำคัญอยู่ที่การได้ถ่ายทอดประสบการณ์และจินตนาการของตัวเองออกมาอย่างสนุกสนาน
และมีความสุข ย้ำครับ! ว่าอย่างสนุกสนานและมีความสุข และนั่นแหละครับที่คงทำให้พวกเด็กๆ
นั่งใจจดใจจ่ออยู่กับแผ่นกระดาษของตัวเองโดยไม่ลุกไปซนที่ไหน....

เมื่อพูดถึงความไม่กลัวหรือความไม่มีอาการวิตกกังวลของเด็กๆ ครั้งหนึ่งผมเคยเดินไปเจอหมากับแมว
คู่หนึ่งกำลังขู่ฟ่อๆเตรียมจะต่อสู้กัน เป็นคุณจะทำอย่างไร ผมเองก็ได้แต่ยืนดูเฉยๆไม่อยากเข้าไปห้ามทัพ
เพราะกลัวลูกหลง แต่จู่ๆก็มีเด็กผู้หญิงตัวเล็กๆคนหนึ่งเข้ามาอุ้มเจ้าแมวของเธอออกจากบรรยากาศการต่อสู้
โดยไม่มีความกังวลเลยว่าเจ้าหมากับเจ้าแมวที่กำลังอยู่ในภวังค์จะหันกลับมากัดเธอ
ต่างกับผู้ใหญ่อย่างผมที่ทำได้แค่เพียงยืนดู ไม่รู้ว่าความวิตกกังวลของผู้ใหญ่รึเปล่าที่ทำให้เราระมัดระวังมาก
เกินกว่าจะพาตนเองเข้าไปเกี่ยวข้องกับอะไรหลายๆอย่างที่ไม่ใช่ธุระของตน แม้กระทั่งแค่การวาดรูป
ผู้ใหญ่หลายๆคนยังไม่ค่อยกล้าจะวาดรูปเลย ผมเคยลองให้เพื่อนๆหรือคนรู้จักหลายๆคนวาดรูปในหัวข้อต่างๆ
เหมือนกับที่ผมให้หลานๆวาด มักจะได้คำตอบว่า ไม่เอาง่ะ ไม่วาดดีกว่า วาดไม่ค่อยเป็นแล้ว วาดไม่สวย
วาดไม่เหมือน ผมเองก็เป็นเวลาเราจะวาดอะไรบางอย่างที่เราไม่แน่ใจก็จะไม่ค่อยกล้าวาดออกมา

เมื่อเติบโตขึ้น เรามักมีกำแพงกั้นขวางในการทำอะไร
บางอย่างที่เราเคยทำได้อย่าง่ายดายตอนเด็กๆอยู่เสมอ พวกเราหลายๆคนจะมีเพื่อนหรือญาติวัยเดียวกัน
ที่เป็นเพื่อนเล่นกันมาตั้งแต่เด็กแต่กลายเป็นแค่คนรู้จักหรือเพื่อนสมัยเด็กในปัจจุบันเท่านั้น
เด็กๆคบหากันง่ายกว่าผู้ใหญ่ ไม่มีอะไรต้องระแวดระวังกันมากนัก เล่นด้วยกัน ทะเลาะกัน
แล้วก็กลับมาเล่นกันใหม่ แต่ผู้ใหญ่มีข้อแม้มากกว่านั้นที่เป็นปัจจัยในการเปิดใจให้กับใครซักคนหรืออะไรซักอย่าง...

วาดรูปกันเถอะครับ...คุณผู้ใหญ่
ลองหาสมุดบันทึกซักเล่ม แล้วขีดเขียนอะไรก็ได้ลงไปในนั้น จะเป็นสิ่งที่เคยพบเห็นหรือสิ่งที่ไม่มีอยู่จริงก็ได้
เขียนด้วยปากกาหรือดินสอก็ไม่มีปัญหา ระบายสีหรือไม่ก็ไม่มีใครมาคอยกำหนด
บางทีคุณอาจจะพบโลกส่วนตัวที่ไร้ขอบเขตของเสรีภาพทางความคิดและจินตนาการ
แต่สิ่งที่ผมอยากจะย้ำอีกครั้งก็คือ...
...เด็กๆวาดได้ทุกอย่าง...ผู้ใหญ่ก็วาดได้ทุกอย่างเหมือนกันครับ...//